W codziennych kontaktach z pracownikami wiele spraw załatwiamy ustnie, przez telefon, e-mail lub wiadomości tekstowe. To naturalne w dynamicznym środowisku pracy. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie ustalenia i zdarzenia powinny pozostawać wyłącznie w sferze bieżącej komunikacji. W określonych sytuacjach brak pisemnego potwierdzenia może prowadzić do nieporozumień, sporów, a nawet ryzyka prawnego dla pracodawcy. W artykule wyjaśniamy, kiedy i dlaczego warto dokumentować istotne aspekty współpracy z pracownikiem – oraz jak robić to skutecznie.
Zatrudnienie pracownika przez pracodawcę tworzy formę współpracy, która w porównaniu do innych jest zazwyczaj dość ścisła i intensywna. Choć wszystko zależy od konkretnego przypadku, to często między pracownikiem a pracodawcą lub przełożonym zachodzi wiele codziennych interakcji. Pracodawca wydaje polecenia, a pracownik je wykonuje, często pod nadzorem, raportując efekty swojej pracy. Te działania są później sprawdzane i oceniane. Obie strony na bieżąco komunikują się w sprawach problematycznych czy istotnych. Taka relacja cechuje się dużą dynamiką.
Umowa to nie wszystko
Pisemna umowa o pracę ani zakres obowiązków nie są w stanie wyczerpująco regulować wszystkich aspektów zatrudnienia. Jest to po prostu niemożliwe. Wiele kwestii musi być ustalanych na bieżąco – często w formie e-maili, wiadomości SMS czy rozmów ustnych. Takie szybkie ustalenia mają zaletę – można je podjąć łatwiej i sprawniej, co jest szczególnie istotne w czasach, gdy liczy się szybkość działania.
Kiedy warto dokumentować?
W związku z tym pojawia się pytanie – czy istnieją sytuacje, które mimo wszystko warto dokumentować na piśmie? Odpowiedź brzmi: tak. Takie sytuacje się zdarzają i ich pisemne potwierdzenie może mieć kluczowe znaczenie – brak dokumentacji może prowadzić do nieporozumień lub nawet sporów prawnych. Poniżej kilka przykładów:
1. Ustalenia dotyczące mienia
Jeśli pracodawca przekazuje pracownikowi przedmiot o istotnej wartości do wyłącznego użytku, należy sporządzić protokół przekazania. Umożliwi to późniejsze wyegzekwowanie zwrotu przedmiotu, a pracownik będzie miał zabezpieczenie w postaci dokumentu odzwierciedlającego jego stan techniczny. Równie istotne jest sporządzenie protokołu zwrotu, także ze wskazaniem stanu technicznego – chroni to interes obu stron.
2. Sytuacje konfliktowe
Drugą kategorią są zdarzenia konfliktowe, zwłaszcza te, które mogą skutkować odpowiedzialnością pracownika. Dotyczy to np. odmowy wykonania polecenia czy naruszenia obowiązków. W takich przypadkach pisemna dokumentacja jest niezbędna, aby uniknąć nieporozumień lub umożliwić ocenę sytuacji w przyszłości.
3. Doręczenia dokumentów
Każdorazowe doręczenie ważnych dokumentów pracownikowi (np. wypowiedzenia, nagany) powinno być przez niego potwierdzone pisemnie. W razie odmowy – należy sporządzić odpowiednią notatkę. Taka praktyka jest szczególnie ważna w kontekście zakończenia stosunku pracy, gdy spór sądowy może zależeć od dowodu doręczenia dokumentu.
Pamięć bywa zawodna…
Po upływie czasu osoby uczestniczące w zdarzeniach mogą zapomnieć ich dokładny przebieg. Często również interpretacje tych samych wydarzeń mogą się diametralnie różnić. Brak dokumentacji może sprzyjać nieświadomemu zniekształceniu faktów lub – co gorsza – celowemu ich przeinaczeniu.
Dokumentuj dla własnego bezpieczeństwa!
Zachęcam w związku z tym, aby poświęcić kilka minut na udokumentowanie zdarzeń, jeśli można przewidywać, że w przyszłości powstanie potrzeba odtworzenia ich przebiegu. Jeśli są wątpliwości w jaki sposób to udokumentowanie w konkretnym przypadku powinno wyglądać – nie obawiajmy zwracać się o pomoc do specjalistów. Może to zaoszczędzić w przyszłości wielu problemów.
W przypadku wątpliwości lub potrzeby wsparcia w zakresie dokumentowania relacji z pracownikami, zachęcamy do kontaktu – skutecznie pomagamy pracodawcom zabezpieczać ich interesy.

Maciej Pęcherz
E-mail: m.pecherz@artelegal.pl
Tel: + 48 725 775 111
Partner, adwokat specjalizujący się zarówno w doradztwie prawnym jak i w procesie z zakresu prawa pracy, prawa cywilnego (w tym gospodarczego) i prawa karnego gospodarczego. Od kilkunastu lat świadczy usługi prawne na rzecz przedsiębiorców, w tym na rzecz średnich i dużych przedsiębiorców, koncentrując się na ich potrzebach i interesach.